den haag grote marktscheveningen-kurhaus-strandden-haag-plein-terrasden haag lange voorhoutden haag paleis noordeindeden haag paleistuinden haag binnenhof hofvijverden haag binnenhofscheveningen-pier

Geboeid door museum de Gevangenpoort

Een rondleiding door Museum De Gevangenpoort in Den Haag is geen straf. Zeker niet met zo'n enthousiaste, deskundige en humorvolle gids als Yvo. Vanaf de start op de overdekte binnenplaats boeit hij je met zijn woorden, neemt je mee naar de 13de eeuw en laat je pas weer los in de 21ste eeuw. Zijn passie voor geschiedenis en kunst draagt hij graag en met kennis van zaken op zijn publiek over. Yvo doet het gidsen als vrijwilliger naast zijn fulltime baan in Amsterdam. Hij is dan ook alleen op zondagen, om de twee weken, in actie te zien in Den Haag.

Den-haag_Museum-de-Gevangenpoort
Grootste collectie straf-en martelinstrumenten van Nederland 
Vroeger vormde het gebouw waarin het museum gevestigd is de imposante hoofdpoort tot het kasteel van de Graven van Holland in Den Haag, 's Graven-Hage, nu bekend als het Binnenhof. In de vijftiende eeuw werd de Voorpoort een gevangenis. De graven van Holland gingen in die tijd het kasteel steeds meer als hun vaste woning gebruiken en vonden het onaangenaam dat er gevangenen vast zaten onder hun huis.

In 1828 kwam de Poort leeg te staan en sinds 1882 is de Gevangenpoort een museum met een indrukwekkend verhaal.

Den-haag_Museum_de_Gevangenpoort

Verschil tussen arm en rijk
Yvo neemt je na een uitvoerige introductie mee naar de cellen van de armen. Dit zijn niet meer dan kleine donkere ruimtes zonder verwarming, zonder licht, alleen stro om op te zitten en één wc voor minimaal 16 man. Je  kwam alleen de cel nog uit voor je vonnis.

Den-haag_Museum_de_Gevangenpoort

De rijke gevangen hadden een eigen kamer, met eigen meubilair en een eigen bediende. Om dit voorrecht 'te genieten' moesten ze wel flink in de beurs tasten. Bekende rijke gevangen uit de geschiedenis van 'De Poort' zijn onder meer de Nederlanders Cornelis de Witt en Dirk Volckertszoon Coornhert. 

Den-haag_Museum_de_Gevangenpoort

De martelgang van Cornelis de Witt
Helemaal onderin de Gevangenpoort bevindt zich de pijnkelder, ook wel de kamer voor scherp verhoor genoemd: de enige plek waar de beul martelde om een verdachte tot een bekentenis te dwingen. In deze ruimte staan nog steeds de martelinstrumenten die de beul gebruikte.

Ook Cornelis de Witt is hier gemarteld. Hij heeft geen krimp gegeven, hoe goed de beul ook zijn best deed hem een bekentenis af te dwingen. De doodstraf werd echter toch voltrokken. Op de Plaats, naast de Gevangenpoort, staat het standbeeld van Cornelis de Witt waar hij met zijn vinger de plek aanwijst waar hij vermoord is. 

Den-haag_Museum_de_Gevangenpoort

Gezegden in de Nederlandse taal
De tijden zijn in Nederland gelukkig veranderd, maar onze taal kent nog steeds sporen van dit wrede verleden (dat onze voorouders trouwens heel gewoon vonden), zoals: 'de één z'n dood is de ander z'n brood', 'voor paal staan', 'een blok aan je been', 'het vuur na aan de schenen leggen' en 'voor schut staan'. Ben je nieuwsgierig naar de herkomst van deze gezegden? Ook daar vertelt Yvo over en hij laat het je ook zien. Met de bijpassende verhalen, die je niet snel zult vergeten. 

Den-haag_Museum_de_Gevangenpoort

Openingstijden: dinsdag tot en met vrijdag van 10.00 uur tot 17.00 uur, zaterdag en zondag van 12.00 uur tot 17.00 uur. Op maandag is het museum gesloten.

Bereikbaarheid: kom je met de auto dan zijn de dichtstbijzijnde parkeergarages Noordeinde (Heulstraat), Plein en Museumkwartier. Deze liggen op loopafstand van de Gevangenpoort. In Den Haag centrum geldt overal betaald parkeren. Vanaf Den Haag Centraal Station loop je tien minuten naar het museum. Het museum is eveneens goed bereikbaar met de tram of bus. Plan je reis via 9292.nl.

TIP: wil je zeker zijn van een rondleiding door Yvo, bel dan van te voren of hij op jouw uitgekozen zondag aanwezig is. 

Museum de Gevangenpoort
Buitenhof 33, Den Haag

(foto's Albert van den Boomen)

Denhaag_Museum_de_Gevangenpoort

Den-haag_Museum_de_Gevangenpoort

Locatie

Reageer op dit artikel
Mail de redactie
Share dit artikel op Facebook!
Tweet dit artikel op Twitter!
Deel dit artikel!