Hotel des Indes: Haagse grandeur aan het Lange Voorhout

Over Hotel Des Indes, één van de oudste hotels in Den Haag en gelegen aan het sfeervolle en elegante Lange Voorhout, doen vele mythes en anekdotes de ronde. Zeker is in ieder geval dat Hotel Des Indes sinds 1881 onderdak bood (en biedt) aan een waslijst van koningen, keizers, staatslieden, kunstenaars, wetenschappers en oud-Indiëgangers.

Namen? Wat te denken van eerste president van Zuid Afrika Paul Kruger of de beroemde balletdanseres Anna Pavlova (die na 2 dagen in het hotel overleed), keizer Haile Sellasie, de koningen Gustav VI van Zweden, Frederik IX van Denemarken, de latere keizer van Japan, Russische grootvorsten, de spionne Mata Hari, de schrijver Thomas Mann, Josephine Baker, of Louis van Gaal, Anton Geesink, Michael Jackson, The Spice Girls, Lee Towers, ja wie eigenlijk niet.

Het sjieke logement met zijn roemruchte geschiedenis is niet voor niets uitgegroeid tot een icoon van Den Haag. En al bestel je ‘alleen maar' een kopje thee bij Des Indes, je maakt daarmee automatisch deel uit van de opmerkelijke geschiedenis van een bijzonder Haags hotel.



Anderhalve ton goud
In 1858 laat Willem D.A.M. Baron van Brienen, kamerheer van koning Willem III, door zijn bouwmeester Arend Rodenburg aan het Lange Voorhout voor anderhalve ton puur goud een statig herenhuis bouwen. Daartoe moesten drie huizen aan het Voorhout en de Vos en Tuinstraat gesloopt worden.
Het huis beschikte over een riante binnenhof, stallen, een hooischuur, bediendenkwartieren, privé-verblijven en een prachtige balzaal. Men kon door de huidige entree met de koets naar binnen rijden. De koets kon dan in de rotonde, waar nu de high tea wordt geserveerd, draaien om later het pand weer te verlaten.

Vijf jaar genieten
Van Brienen wilde naast zijn landgoed Clingendael ook een meer centraal gelegen locatie in Den Haag waar hij grote feesten kon geven. Hij heeft maar vijf jaar van zijn huis kunnen genieten wamt in 1863 overlijdt de baron. Zijn oudste zoon Arnold erft het voorname pand. Deze verkoopt het na enkele jaren aan de hotelier Francois Paulez die het vervolgens weer aan zijn dochter Alegonda schenkt.

Prins Frederik van Oranje
Alegonda maakt er samen met haar man een hotel van. Na een verbouwing van vier jaar vond de officiële opening van het pand plaats op 1 mei 1881, door Prins Frederik van Oranje, de tweede zoon van Koning Willem I. De naam ‘Des Indes’ was een kopie van het destijds beroemde Hotel des Indes in Batavia. Men hoopte zo welvarende reizigers uit Nederlands-Indië aan te trekken. In de gevel werd het familiewapen Van Brienen vervangen voor het wapen van Batavia.

Ongekende luxe
Het hotel had in de beginjaren 120 kamers en gold ook in die tijd al als toppunt van verfijnde elegance. Het had op iedere verdieping een badkamer. In die tijd een ongekende luxe. In de eerste week na de opening kwamen dan ook meer dan 2.200 personen zich vergapen aan de weelde en pracht van het hotel.

De eerste jaren van het hotel brachten vele overdadige feesten en exclusieve banketten. Toch kwam er op een gegeven moment een kleine terugslag. De nieuwe directeur, de heer Haller, had een moeilijk begin bij Des Indes. Gelukkig voor hem werd er in 1899, op initiatief van tsaar Nicolaas II, in Den Haag een vredesconferentie gehouden die zorgde voor de komst van vele regeringsleiders, diplomaten en aanverwante personen.

Gigolo
Niets was te gek om het de gasten naar de zin te maken. In 1900 beschikte iedere kamer van het hotel over een soort intercom die in verbinding stond met de receptie. En elke kamer had een vaste wastafel met warm en koud stromend water.

In 1902 werd een hydraulische lift gebouwd, die werkte op de druk van de duinwaterleiding. In 1925 zorgde het hotel voor een opzienbarende primeur: de aanwezigheid van een gigolo. Deze noviteit voor dames zonder mannelijk gezelschap beviel het hotel uitstekend. Pas in latere jaren zou de reputatie van de gigolo wijzigen.

Eerste Wereldoorlog
Toen de Eerste Wereldoorlog uitbrak (in 1914) werd Haller opgevolgd door mevrouw M.F. Haller-Rey en haar broer Jean-Jacques Rey. In de vier oorlogsjaren die volgden dreigde het hotel bijna ten onder te gaan aan de slechte economische situatie in het neutrale Nederland.

In 1918 was zelfs even sprake van de vestiging van het kantoor van de Nederlandsche Uitvoer Maatschappij (N.U.M.) in het monumentale pand. Zij hadden alle aandelen van mevrouw Haller-Rey en haar broer overgenomen. Maar door interventie op regeringsniveau werd dit voorkomen. En na een sluiting van vier maanden fungeerde Hotel Des Indes weer als vanouds als trefpunt voor mondain Den Haag.

Duitsers en joden
Bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog vluchtte Rey naar Engeland; zijn vrouw kwam daarbij om het leven. Op 1 mei 1940 werd de Duitse ambassadeur samen met zijn staf en hun families naar het hotel gebracht. Daar werden ze tot 5 mei 1940 door 30 Nederlandse soldaten bewaakt. Op die dag bracht generaal Henri Winkelman hen op de hoogte van de capitulatie.

Tijdens de oorlog was Hotel Des Indes een geliefde ontmoetingsplek van de Duitse bezetters in Den Haag. Op de bovenste verdieping van het hotel hield het management Joodse onderduikers verborgen in de duiventil op het dak. Zij hebben allemaal de oorlog overleefd.

Direct na de oorlog vestigden Amerikaanse troepen hun basis in het hotel. Zo verbleven hier Eisenhower, Churchill en Montgomery. Na de oorlog keerden ook vertrouwde gasten als ministers, ambassadeurs en andere officiële personen terug naar DEs Indes en toonden zo hun loyaliteit aan de traditie en grandeur. Ook het zakenleven bracht steeds meer gasten. Desalniettemin dreigde begin jaren zeventig weer sluiting.

Het Des Indes Beraad
Het leek er op dat de toenmalige minister-president Biesheuvel, die er net als de ministers Schmelzer en Tilanus bijna wekelijks at, op 27 oktober 1971 zijn galgenmaal bij Des Indes had gegeten. Het politieke trio besloot echter in te grijpen en slaagde er in 1972 de aannemer Julius Verwoerdt over te halen de exploitatie het hotel ter hand te nemen.

Hiermee deed het trio niet alleen zichzelf maar heel politiek Den Haag een plezier. Zo is het hotel ook de naamgever van het Des Indes Beraad. Een beraad waarbij politici van de VVD, D66 en PvdA in het geheim bij Des Indes bijeenkwamen en dat uiteindelijk leidde tot het eerste Paarse kabinet: voor het eerst in zeventig jaar een regering zonder het CDA.

Kolenfornuis
Al snel na aankoop verkocht Verwoerdt het onroerend goed van de Staat der Nederlanden voor 1.380.000 gulden. In de jaren daarna vond er een intensieve renovatie plaats. Het verouderde kolenfornuis in de restaurantkeuken werd vervangen evenals de nauwelijks nog functionerende centrale (stoom) verwarming.

De totale elektrische bedrading werd vernieuwd, waarna met de resterende financiële middelen de beroemde centrale hal en de kamers werden opgeknapt.



Internationale hotelketen
De tweede helft van de twintigste eeuw zijn het vooral internationale hotelketens, particuliere investeerders en hotelmanagers die het aandurven om de traditie en rijke historie van het hotel op eigentijdse wijze invulling te geven. In 2015 werd het hotel verkocht aan de Canadese Westmont Hospitality Group, die ook eigenaar is van het Bel Air Hotel in Den Haag.

Het hotel ligt op loopafstand van station Den Haag Centraal en is ook met het openbaar vervoer goed bereikbaar. Er is voldoende parkeergelegenheid in de buurt. Kijk voor meer informatie op de website van Hotel des Indes. 

Hotel Des Indes
Lange Voorhout 54-46
2514 EG Den Haag

Reageer op dit artikel

Mail de redactie

Deel dit artikel!